Biến đổi khí hậu đã trở thành thách thức của thời đại chúng ta, thúc đẩy những nỗ lực toàn cầu để giảm lượng khí thải carbon. Một phương pháp sáng tạo đang được chú ý là sử dụng Tín chỉ carbon. Thị trường carbon hoạt động như một hệ thống giao dịch, cho phép các tổ chức, công ty và quốc gia trao đổi, mua bán tín chỉ carbon. Cùng tìm hiểu tín chỉ carbon là gì và những quy định luật về tín chỉ carbon.
Tín chỉ carbon là gì và những quy định luật
Tín chỉ carbon là gì và những quy định luật
Tín chỉ carbon là gì và những quy định luật
Tín chỉ carbon là một khái niệm ngày càng trở nên quan trọng trong bối cảnh toàn cầu đang nỗ lực giảm phát thải khí nhà kính. Đây là một thuật ngữ chung cho tín chỉ có thể kinh doanh hoặc giấy phép đại diện cho 1 tấn CO2 hoặc khối lượng của khí nhà kính khác tương đương với 1 tấn CO2.
Tín chỉ carbon là gì?
Tín chỉ carbon là một đơn vị đo lường quyền sở hữu hoặc quyền giảm lượng khí nhà kính tương đương mà một tổ chức hoặc quốc gia đã tiết kiệm hoặc giảm bớt so với mức thải khí nhà kính mà họ được phép phát thải. Tín chỉ carbon thường được sử dụng trong các thị trường carbon để giao dịch và thúc đẩy hoạt động giảm phát thải và bảo vệ môi trường. Việc mua và bán tín chỉ carbon giúp tạo động lực kinh tế để các tổ chức và quốc gia thúc đẩy các biện pháp giảm phát thải và tham gia vào nỗ lực chung về biến đổi khí hậu. Được hiểu đơn giản, tín chỉ carbon đại diện cho quyền sở hữu hoặc giảm lượng khí nhà kính, tạo ra một hệ thống kinh tế thúc đẩy các hành động bảo vệ môi trường.
Thị trường carbon được bắt nguồn từ nghị định thư Kyoto của Liên Hiệp Quốc về biến đổi khí hậu được thông qua năm 1997.
Theo nghị định thư này, các quốc gia có dư thừa quyền phát thải được bán cho hoặc mua từ các quốc gia phát thải nhiều hơn hoặc ít hơn mục tiêu cam kết. Từ đó, trên thế giới xuất hiện loại hàng hóa mới là các chứng chỉ giảm/hấp thụ phát thải khí nhà kính. Khí CO2 là khí nhà kính quy đổi tương đương của mọi khí nhà kính khác nên các giao dịch được gọi chung là mua bán, trao đổi carbon. Từ đó hình thành nên thị trường carbon hay thị trường tín chỉ carbon.
Tín chỉ carbon là gì và những quy định luật
Đối với Việt Nam và nhiều quốc gia khác, tín chỉ carbon không chỉ là một khái niệm mà còn là một phần của hệ thống quy định luật.
Vai trò của tín chỉ carbon
Tạo động lực giảm phát thải khí carbon bằng cách khích đầu tư vào các dự án giảm phát thải, sử dụng năng lượng tái tạo. Khuyến khích phát triển công nghệ xanh.
Mở ra cơ hội kinh doanh trong lĩnh vực mới và hỗ trợ phát triển các công nghệ và dự án nhằm giảm lượng khí thải nhà kính.
Tạo ra một thị trường mới hấp dẫn.
Tín chỉ carbon hoạt động như thế nào?
Tính toán lượng khí thải carbon
Để tham gia giao dịch Tín chỉ carbon, các đơn vị phải tính toán lượng khí thải carbon của mình một cách chính xác. Điều này bao gồm việc đánh giá lượng khí thải trực tiếp và gián tiếp trong suốt quy trình sản xuất hoặc cung cấp dịch vụ.
Các phương pháp bù đắp
Các công ty có thể bù đắp lượng khí thải của họ bằng cách đầu tư vào các dự án giảm hoặc loại bỏ một lượng tương đương khí thải nhà kính từ không khí. Những dự án này có thể từ việc trồng cây tái tạo đến cài đặt nguồn năng lượng tái tạo.
Lợi ích của tín chỉ carbon
Ảnh hưởng môi trường
Lợi ích chính của Tín chỉ carbon nằm ở ảnh hưởng tích cực của chúng đối với môi trường. Bằng cách hỗ trợ các dự án giảm lượng khí thải, các công ty đóng góp vào cuộc chiến toàn cầu chống lại biến đổi khí hậu.
Động viên tài chính cho doanh nghiệp
Ngoài những lợi ích môi trường, tham gia vào giao dịch Tín chỉ carbon có thể mang lại lợi ích tài chính. Các công ty thường nhận thấy rằng việc áp dụng các biện pháp bền vững không chỉ phản ánh mong đợi của người tiêu dùng mà còn thu hút nhà đầu tư đang tìm kiếm các doanh nghiệp có trách nhiệm xã hội.
Những quy định luật về tín chỉ carbon
Điều 339 Luật Bảo vệ Môi trường 2020 sửa đổi được thông qua, lần đầu tiên đưa ra quy định về việc tổ chức và phát triển thị trường carbon trong nước. Trong đó Bộ Tài nguyên và Môi trường được giao nhiệm vụ thiết lập tổng hạn ngạch cho ETS (Hệ thống giao dịch phát thải – Emission Trading Systems) của Việt Nam và xác định phương pháp phân bổ hạn ngạch cũng như các cơ chế tín chỉ bù trừ carbon được áp dụng trong ETS.
Nghị định số 06/2022/NĐ-CP quy định về giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ozone. Trong đó Điều 91 của Nghị định quy định về giảm phát thải khí nhà kính và Điều 139 quy định về hình thành, phát triển thị trường carbon của Luật Bảo vệ Môi trường 2020.
Quyết định 01/2022/QĐ-TTg quy định danh mục lĩnh vực, cơ sở phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính. Theo đó có 1,912 cơ sở sẽ tham gia vào thị trường carbon trong nước.
Thông tư số 17/2022/TT-BTNMT quy định về kỹ thuật đo đạc, báo cáo, thẩm định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và kiểm kê khí nhà kính lĩnh vực quản lý chất thải. Thông tư được ban hành nhằm tạo tiền đề để đạt được các mục tiêu giảm nhẹ phát thải khí nhà kính trong lĩnh vực quản lý chất thải trong thời gian tới.
Với các văn bản quy phạm đã được ban hành, đặc biệt là Nghị định 06/NĐ-CP, thị trường carbon trong nước đã từng bước được định hình rõ nét. Cùng nhau, chúng ta nhìn nhận sự phát triển của thị trường này thông qua các văn bản pháp luật, với hy vọng rằng những nỗ lực này sẽ giúp hình thành một tương lai môi trường sáng tạo và bền vững cho Việt Nam.
